Estoński CIT to korzystne rozwiązanie podatkowe dla firm, które pozwala na odroczenie podatku aż do momentu wypłaty zysków. Dzięki temu możesz reinwestować zarobki bez obciążeń podatkowych. Dla małych firm CIT wynosi tylko 10%, a łączne podatki są niższe niż w tradycyjnym systemie. Dodatkowo, nie musisz prowadzić skomplikowanej księgowości podatkowej, co upraszcza zarządzanie i daje więcej środków na rozwój firmy.

Podstawowym założeniem estońskiego CIT jest przesunięcie chwili powstania obowiązku podatkowego do momentu wypłaty przez spółkę zysków na rzecz udziałowców lub akcjonariuszy.

Innymi słowy, opodatkowanie jest przesunięte do chwili wypłaty zysków (bądź zakończenia okresu korzystania z ryczałtu). Spółka płaci wówczas podatek według następujących stawek:

• 10% - dla spółek posiadających status małego podatnika i spółek rozpoczynających działalność,
• 20% - dla pozostałych spółek.

Dodatkowa korzyść wynika z tego, że wspólnik ma możliwość odliczenia od PIT (należnego od wypłaconej mu dywidendy) o części CIT zapłaconego wcześniej przez samą spółkę. Podatek od wypłaconej dywidendy podlega pomniejszeniu o:

• 90 proc. kwoty podatku należnego spółki przypadającego na udział wspólnika (mały podatnik i spółka rozpoczynająca działalność);
• 70 proc. kwoty podatku należnego spółki przypadającego na udział wspólnika – w przypadku pozostałych spółek.

W ten sposób sumaryczne obciążenie podatkowe spółki i wspólników w przypadku estońskiego CIT, jest niższe niż przy klasycznym CIT.

Dla małych podatników wynosi 20 proc. (zamiast 26,29 proc.), a dla pozostałych podatników 25 proc. (zamiast 34,39 proc.).

W przypadku reinwestycji/niewypłacania dywidendy – zobowiązanie podatkowe nie powstaje. 

Jednocześnie, w ryczałcie od dochodów spółek:

• nie trzeba prowadzić dodatkowej ewidencji dla celów podatkowych - nie występuje rachunkowość podatkowa, liczenie podatkowych kosztów czy amortyzacji,
• wszelkie rozliczenia i dokumentacja opierają się wyłącznie na zasadach występujących w przepisach o rachunkowości - rozliczenie podatku następuje w oparciu o wynik księgowy,
• nie występują zaliczki na podatek (większa ilość środków na bieżącą działalność).

Z estońskiego CIT mogą skorzystać:

• spółki komandytowe,
• spółki komandytowo-akcyjne,
• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
• proste spółki akcyjne,
• spółki akcyjne.

Opodatkowanie estońskim CIT jest dopuszczalne, jeżeli:

• udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami tych spółek są wyłącznie osoby fizyczne;
• spółka nie posiada akcji ani udziałów w innych spółkach oraz nie jest w inny sposób zaangażowana kapitałowo w inny podmiot;
• mniej niż 50% przychodów spółki podchodzi z tzw. pasywnych źródeł przychodów, tzn. m.in. z wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek
• spółka zatrudnia co najmniej trzy osoby niebędące wspólnikami lub ponosi miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia; dodatkowe preferencje dotyczą jednak małych podatników oraz podatników rozpoczynających działalność;
• spółka nie sporządza za okres opodatkowania ryczałtem sprawozdań finansowych zgodnie z MSR
• spółka złoży w wymaganym terminie zawiadomienie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Podmioty które nie mają możliwości opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek to m.in. przedsiębiorstwa finansowe, instytucje pożyczkowe, podatnicy w stanie likwidacji lub upadłości oraz osiągający dochody zwolnione z podatku na terenie specjalnej strefy ekonomicznej bądź dochody zwolnione z podatku z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu.

Przedmiotem opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek jest m.in.: dochód z tytułu podzielonego zysku (tj. do wypłaty wspólnikom); dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat (jeżeli straty te powstały w okresie poprzedzającym opodatkowanie ryczałtem); dochód z tytułu ukrytych zysków (m.in. pożyczki udzielone wspólnikom, darowizny i wydatki na reprezentację).

Wydłużony okres zapłaty

Od 1 stycznia 2023 r. termin na uregulowanie należnego CIT od wypłaconego zysku został wydłużony do końca 3. miesiąca roku następującego po roku, w którym podjęto uchwałę. Ta sama zasada dotyczy zaliczek wypłacanych na poczet zysku - podatek od zaliczek trzeba uiścić do końca 3. miesiąca roku następującego po roku, w którym dokonano wypłaty lub podjęto uchwałę o wypłacie.

Skorzystanie z estońskiego CIT jest dobrowolne. Oznacza to, że podatnicy spełniający warunki dla estońskiego CIT, mogą samodzielnie zdecydować, czy chcą skorzystać z tego sposobu opodatkowania, czy rozliczać się na zasadach ogólnych.

Opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek obejmuje okres czterech lat podatkowych oraz podlega przedłużeniu na kolejne czteroletnie okresy, chyba że podatnik zrezygnuje z ryczałtu. W okresie stosowania ryczałtu spółka traci prawo do odliczeń darowizn, ulgi B+R i IP Box, ulgi na złe długi oraz do rozliczania straty z lat ubiegłych.

Ustawa określa przypadki, w których podatnik traci prawo do opodatkowania estońskim CIT - np. rezygnacja z tej formy opodatkowania, nieprowadzenie ksiąg podatkowych lub prowadzenie ich w sposób niepozwalający na określenie wyniku finansowego netto.

W razie utraty prawa do opodatkowania ryczałtem, ponowny wybór tych zasad jest możliwy po upływie 36 miesięcy po roku kalendarzowym, w którym nastąpiła utrata.